
🕒 वाचनासाठी लागणारा वेळ: अंदाजे ३ मिनिटे
धम्मचक्र प्रवर्तन दिनाचा इतिहास
धम्मचक्र प्रवर्तन दिन म्हणजे भारतातील सामाजिक आणि आध्यात्मिक क्रांतीचा ऐतिहासिक क्षण. १४ ऑक्टोबर १९५६ रोजी डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी दीक्षाभूमी, नागपूर येथे बौद्ध धम्माची दीक्षा घेतली आणि भारतात पुन्हा बौद्ध धर्माचा उदय झाला.
पार्श्वभूमी
जातीभेद, अस्पृश्यता आणि अन्यायाच्या विरोधात लढा देताना डॉ. आंबेडकर यांनी समजले की, केवळ कायद्याने नाही तर मानसिक आणि धार्मिक परिवर्तनाने समाजात खरी समता येऊ शकते. त्यांनी अनेक वर्षे विविध धर्मांचा अभ्यास करून अखेरीस बौद्ध धर्म स्वीकारण्याचा निर्णय घेतला.
- १४ ऑक्टोबर १९५६ - दीक्षाभूमी, नागपूर येथे धर्मांतर.
- ५ लाखांहून अधिक अनुयायांसह बौद्ध धम्माची दीक्षा.
- २२ प्रतिज्ञा - सामाजिक व धार्मिक क्रांतीची घोषणा.
'धम्मचक्र प्रवर्तन' म्हणजे काय?
“धम्मचक्र” म्हणजे बौद्ध धर्मातील शिकवणींचं चक्र – सत्य, करुणा, अहिंसा आणि प्रज्ञा. “प्रवर्तन” म्हणजे या तत्वांना समाजात पुन्हा एकदा चालना देणे. बाबासाहेबांनी या दिवशी धम्मचक्राचे पुनःप्रवर्तन केले.
महत्त्व आणि परिणाम
हा दिवस केवळ धार्मिक दीक्षा नव्हता, तर एका नव्या समाजव्यवस्थेची सुरुवात होती. समानता, बंधुता आणि स्वाभिमानाच्या आधारावर एक नवा सामाजिक दृष्टिकोन तयार करण्यात बाबासाहेब यशस्वी झाले.
धम्मचक्र प्रवर्तन दिन ही केवळ एक आठवण नाही, तर बौद्ध अनुयायांसाठी आत्मपरीक्षण आणि धम्माच्या आचरणाची प्रेरणा देणारा दिवस आहे.
आजचा काळ आणि धम्मचक्र प्रवर्तन दिन
आज दीक्षाभूमी येथे लाखो लोक दरवर्षी एकत्र येतात, कार्यक्रम, प्रवचन, वाचन व साधना करून या ऐतिहासिक दिवशी आपली श्रद्धा व्यक्त करतात. अनेक तरुण धम्म व आध्यात्मिक जीवन या विषयांमध्ये रस घेत आहेत.
आपणही या धम्ममार्गात सहभागी होऊन बाबासाहेबांच्या स्वप्नातील समतामूलक समाज उभारणीसाठी योगदान देऊ शकतो.
✨ अजून अशाच धम्मविषयक लेखांसाठी बौद्धविवाहची ब्लॉग मालिका वाचा!
तुमचा अभिप्राय आम्हाला कळवा:
📩 Instagram वर DM करा